Salaama, veluma!

Salaama (hallo)
Veluma (tot ziens)
Zara be (heel goed)
Fita (klaar)
Ranu (water)
Marare (pijn)
Maleilei (jeuk)
Fana fudi (medicijnen)
Keli keli (klein beetje)
Misaotra (bedankt)
Atzafadi (pardon)
Tis (nee)

Dit is het wel zo'n beetje, mijn Mallagasische vocabulaire na bijna twee maanden. Je kunt er wel aan zien dat ik in een ziekenhuis werk en vooral met kinderen. Het is eigenlijk verbazingwekkend hoever je met deze woordenschat komt. Je kunt een kind dat loopt te klieren tot de orde roepen (Fita! of Tis!, dat begrijpen ze prima) of vragen wat het probleem is als er eentje huilt (Marare? Maleilei?). Tellen gaat in het Frans, dus dat lukt ook nog wel, en je kunt wel raden wat pipi en kaka betekent.

Als het gesprek echter iets ingewikkelder wordt, hebben we vertalers op de afdeling. Dit zijn lokale medewerkers en de enige betaalde krachten aan boord. Het is ontzettend leuk om met ze samen te werken en zo meer over het land en de cultuur te leren. Ook omdat de rest van de bevolking bijna geen Engels spreekt. Vaak hebben ze ook nog een andere baan, of studeren ze. Ik heb ze leren kennen als ontzettende harde werkers en diep respect voor ze. Op dit moment heb ik nachtdienst en zitten of liggen er drie vertalers om mij heen te dutten. Ze werken hier 12 uur en gaan dan weer door naar hun andere verplichtingen dus ik laat ze maar. Ze hebben me op hart gedrukt ze wakker te maken als ik ze nodig heb.

Vorige week heeft een van de vertalers, Mami, me gevraagd of ik het leuk vond zijn dorp te zien. Hij is van mijn leeftijd en opgegroeid bij zijn grootmoeder. We zijn eerst bij haar langs geweest. Ze woont in een hut van planken met een dak van golfplaat en een aarden vloer. Er is geen riool of stromend water. Het toilet is een hokje op het gedeelde erf en water wordt met jerrycans bij een pomp gehaald en moet dan nog gekookt worden voor het drinkbaar is. In de hut hangen wat foto's aan de muur en er zijn een paar boeken. De meeste ruimte wordt ingenomen door het bed.

Het lijkt in onze ogen heel armoedig, maar Mami's familie behoort zeker niet tot de allerarmsten. Iedereen is naar school geweest en Mami was zelfs leraar op een basisschool. Grootmoeder is ver in de tachtig en dat is voor hier heel bijzonder. Ze komt me even de hand schudden, maar moet dan gauw weer verder met koken. Ze maakt een kwieke indruk en Mami vertelt dat ze graag nog alles in het huishouden zelf doet.

Na het bezoek aan grootmoeder heeft Mami me zijn eigen hut, een stukje verderop laten zien. Zo mogelijk nog kleiner, er past alleen een bed en een tv in. Tot slot zijn we nog bij de basisschool van het dorp geweest, waar onmiddelijk alle lessen werden gestaakt toen ik binnenkwam. Ik moest voor de klas komen staan, de kinderen moesten zeggen 'bonjour madame' en dan moest ik zeggen 'bonjour enfants' en mochten ze me een vraag stellen. Tot slot mocht ik ze nog iets toewensen, wat Mami dan voor me vertaalde. Een ongepland bezoek, maar echt een van de hoogtepunten van afgelopen week.

Mami weet nog niet wat hij moet gaan doen als Mercy Ships over een paar maanden weer vertrekt. Van zijn salaris dat hij hier krijgt onderhoudt hij zichzelf, maar ook zijn grootmoeder. Hij betaalt ook het schoolgeld voor twee kinderen die zijn vader in een nieuw huwelijk heeft gekregen. Van sparen is het dus niet gekomen.

Een van onze andere vertalers is hoogzwanger en heeft straks, als zij met verlof is, en daarna geen inkomen meer. Het is hard, je gunt deze vriendelijke, hardwerkende, goedopgeleide mensen zo een goede baan, maar er is niet veel wat we voor ze kunnen doen.

Komende zaterdag gaan we een dagje naar het strand met alle vertalers en alle verpleegkundigen van de afdeling. Het blok plastische chirurgie zit er op, de chirurg is naar huis. Onze patienten zullen ook een voor een vertrekken. Er is nu een algemeen chirurg aan boord en er worden ook max-fax (aangezichts-) operaties gedaan.

Mijn tijd hier zit er ook bijna op, dus het is een mooie gelegenheid om van iedereen afscheid te nemen. Je denkt dat je hier komt als vrijwilliger om wat te brengen, maar eigenlijk heb ik vooral ontzettend veel gekregen. Ik ga naar huis met een koffer vol ervaringen, verhalen, liefde, inspiratie en vriendschappen!